Khi gia đình Loper bắt đầu chuyến đi xuyên đất nước 22 ngày trên chặng đường 8900 dặm, qua 28 bang và tám công viên quốc gia, bạn bè và người thân đều nghĩ họ điên rồi. Với bé Jack 5 tuổi, Owen 3 tuổi và Madeline 20 tháng tuổi, chuyến đi bao gồm ít nhất 200 tiếng ngồi trên xe. Đó là rất nhiều thời gian chờ đợi và ngồi yên với trẻ em còn chưa đến tuổi mẫu giáo.
Vậy họ đã làm thế nào?
Chơi trò chơi, Kris Loper nói. “Chúng tôi chơi trò chơi để giữ bọn trẻ ngồi yên.”
Một giải pháp đơn giản cho vấn đề hàng ngày
Chờ đợi là một điều bình thường trong cuộc sống. Chúng ta dành ra mỗi ngày gần một tiếng để chờ đợi — một cuộc hẹn, khi đi trên đường, xếp hàng thanh toán. Đối với trẻ nhỏ, đó dường như là vô tận. Nhưng dành thời gian đó để chơi trò chơi, giống như nhà Loper, và bạn có thể biến sự chờ đợi nhàm chán thành quãng thời gian học tập có chất lượng. Tại sao? Chơi trò chơi không chỉ là một cách tốt để giữ bọn trẻ bận rộn và vui vẻ. Đây còn là cơ hội giúp trẻ nhỏ phát triển các kỹ năng quan trọng. Trò chơi giúp trẻ em xây dựng năng lực lý luận, ngôn ngữ và toán học. Khi trẻ em lập chiến lược và giải quyết vấn đề để chơi trò chơi, các em cũng cải thiện khả năng tự điều chỉnh — khả năng kiểm soát tình cảm và hành vi, kìm nén sự bốc đồng, và thể hiện tính tự kiểm soát và kỷ luật. Vì thế trong khi có quãng thời gian vui vẻ không cáu gắt, bạn cũng đang giúp con bạn luyện tập những kỹ năng các em sẽ cần để thích ứng — và phát triển — ở trường mẫu giáo.
Các trò chơi kinh điển
#1 Chấm và Ô
Cách chơi: Sử dụng bút và giấy, tạo một bảng gồm 10 chấm ngang và 10 chấm dọc, tổng cộng sẽ có 100 chấm. (Nếu như thế có vẻ quá nhiều với bé tuổi mầm non, bạn có thể điều chỉnh kích thước bảng.) Lần lượt nối hai chấm theo chiều ngang hoặc theo chiều dọc. Người chơi nào vẽ được một ô vuông sẽ viết chữ cái đầu tiên của tên mình vào giữa ô. Người nào được nhiều ô vuông được đánh dấu tên mình nhất khi kết thúc trò chơi là người chiến thắng.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Phát triển kỹ năng vận động tinh khi con bạn luyện tập vẽ các đường thẳng và viết tên.
#2 Đoán xem tay nào?
Cách chơi: Để hai tay bạn ra sau lưng, đặt một vật nhỏ, như đồng xu, vào một tay và nắm tay lại để giấu đi. Đưa hai nắm đấm ra trước mặt con bạn và không nói đồng xu ở tay nào, rồi bảo các bé chọn tay nào đang giấu đồng xu. Điều chỉnh trò chơi bằng cách để nắm đấm ở các vị trí khác nhau, như một tay ở trên bàn và một tay bên dưới bàn, hoặc một tay phía trước bạn và một tay đưa ra phía sau, rồi hỏi con bạn, “Tay nào — trước hay sau?” Sau khi chơi vài vòng, hãy đưa đồng xu cho con bạn làm phần thưởng.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Dạy nhận thức về không gian, nền tảng cho toán học — và có ích khi con bạn tuân theo các quy tắc mới ở lớp mẫu giáo như đứng vào hàng hoặc để ba lô lên giá sách.
#3 Tôi đang nghĩ tới…
Cách chơi: Chọn một con số, một màu sắc, một người, một địa danh hoặc một đồ vật. Sau đó, giống như khi chơi trò Hai Mươi Câu Hỏi, yêu cầu con bạn đặt câu hỏi để khoanh vùng bạn đang nghĩ đến thứ gì. Cũng chỉ dẫn cho bé bằng cách đưa ra các gợi ý.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Bằng cách luyện tập hoàn thành câu hỏi và câu trả lời có nhiều hơn một từ, bạn đang giúp bé sẵn sàng giao tiếp ở trường mẫu giáo — vừa mở rộng vốn từ cho bé vừa luyện tập ngữ pháp sơ khai.
Các trò kinh điển có biến tấu
#4 Chơi Cờ Ca Rô với ống hút và gói đường
Đây có thể là phao cứu sinh cho bạn khi đang ở nhà hàng chờ đợi thức ăn được mang lên.
Cách chơi: Dùng các ống hút để tạo một bảng Cờ Ca Rô và dùng các gói đường và gói chất tạo ngọt thay cho dấu X và O. Trò chơi này có thể phù hợp hơn cho trẻ mẫu giáo lớn đã sẵn sàng học về chiến lược và cách thức đưa ra lựa chọn. Nếu bé 3 tuổi của bạn thích sử dụng ống hút và gói đường để tạo hình hoặc tập đếm, cách đó cũng hiệu quả. Bảo con bạn xếp chồng ba gói chất tạo ngọt màu vàng hoặc xếp bốn gói đường trắng thành một hàng. Các lựa chọn gần như là vô tận.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Nhận biết và tạo ra các quy luật giúp trẻ phát triển kỹ năng tính toán, chiến lược, giải quyết vấn đề và tư duy đại số. Đúng vậy đấy, tư duy đại số bắt đầu từ lớp mẫu giáo!
#5 Tìm đồng xu
Trò chơi bằng tay này, trong đó thường sử dụng các cốc uống nước và một quả bóng, có thể điều chỉnh khi chơi trên bàn nhà hàng với các gói đường và một đồng xu.
Cách chơi: Xếp ba gói đường thành một hàng. (Cần đảm bảo chúng có cùng màu.) Giấu đồng xu bên dưới một trong các gói, sau đó bắt đầu di chuyển các gói đường theo hình tròn nhanh nhất có thể. Khi bạn dừng lại, hãy hỏi con đồng xu đang ở đâu. Trò chơi này là một cơ hội nữa để kiếm thêm một ít tiền nếu bạn thưởng cho bé đồng xu khi kết thúc.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Trò chơi giấu đồ khuyến khích trẻ dùng trí tưởng tượng và giúp trẻ phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề.
#6 Bingo khi ngồi ghế sau
Cách chơi: Để sẵn một bộ bài bingo (tải xuống bài bingo phù hợp với lứa tuổi miễn phí) và bút đánh dấu trong khoang để găng tay trên xe. Người chơi có thể tìm các số trên biển đăng ký xe, biển báo trên đường, bảng hiệu và các tòa nhà.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Phát triển kỹ năng kết hợp, sắp xếp và phân loại. Trò chơi này cũng dạy cho trẻ cách nhận biết các con số, một kỹ năng toán ban đầu quan trọng.
Các trò chơi để chơi trên máy bay
#7 Vật ngón tay
Thật khó đứng yên khi đang xếp hàng chờ, nhưng những trò chơi như đuổi nhau hay trốn tìm có thể không phù hợp với phòng chờ đông đúc hay cửa hàng tạp hóa. Khi bạn phải đứng yên một chỗ, hãy thử chơi trò vật ngón tay.
Cách chơi: Nắm chặt tay, giơ ngón cái lên và không sử dụng các ngòn tay khác, cố gắng là người đầu tiên đè ngón cái của đối thủ xuống khi đếm đến ba.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Phát triển sự khéo léo và kỹ năng vận động tinh.
#8 Giả tượng
Cách chơi: Thách thức con bạn giả bộ mình là một nhân vật yêu thích và làm điệu bộ giống như nhân vật đó, giữ tư thế này càng lâu càng tốt. Đứng yên ở một tư thế sau vài giây có thể trở nên nhàm chán, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng bằng cách thêm vào yếu tố tưởng tượng, trẻ có thể đứng yên và tập trung hơn rất nhiều…
Liên hệ với trường mẫu giáo: Sử dụng trí tưởng tượng để luyện tập kiểm soát sự bốc đồng và trì hoãn ham muốn, hai kỹ năng tự kiểm soát quan trọng.
#9 Oẳn tù tì
Có thể bé mầm non của bạn chưa sẵn sàng thi đấu ở giải đấu Oẳn Tù Tì Hoa Kỳ hàng năm, nhưng vài vòng chơi có thể khiến việc chờ đợi dễ dàng hơn.
Cách chơi: Khi đếm đến ba, mỗi người sẽ giơ ra cái búa (nắm đấm), tờ giấy (bàn tay xòe ra) hoặc cái kéo (giơ hai ngòn tay lên và hơi nghiêng bàn tay để bắt chước cái kéo đang cắt) Cần nhớ giấy bọc búa, búa làm vỡ kéo và kéo cắt giấy.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Khuyến khích trẻ ghi nhớ những quy tắc đơn giản (như búa thắng kéo), lập chiến lược và luyện tập kỹ năng vận động.
#10 Các trò chơi trên ứng dụng
Có rất nhiều ứng dụng phù hợp với lứa tuổi mầm non dành cho điện thoại thông minh hoặc iPad của bạn. Jack, Owen, và Madeline đều thích các ứng dụng Toca Boca. “Chúng rất đơn giản, an toàn và có thể sử dụng,” Kris nói. “Madeline có thể chơi hầu hết chúng khi 20 tháng và Jack vẫn còn yêu thích khi đã 5 tuổi.”
Cách chơi: Các trò chơi Toca Boca được thiết kế để vui chơi và khám phá mở. Với 23 ứng dụng có thể lựa chọn, trẻ mầm non có thể chuẩn bị thức ăn trong Toca Kitchen, khám phá thiên nhiên trong Toca Nature, dùng các khối xếp hình để tạo ra một thế giới mới với sáu thợ xây Toca.
Liên hệ với trường mẫu giáo: Ứng dụng trò chơi mở (nghĩa là có một số kết quả có thể xảy ra, thay vì một kết thúc tĩnh cho mọi lần chơi) dạy trẻ em về trí tưởng tượng để giải quyết vấn đề, một bước nữa để tiến tới tự chủ và độc lập.
Dù bạn đang xếp hàng, ở văn phòng của bác sỹ hay trong ô tô, có những trò chơi này giúp bạn biến thời gian chờ đợi thành những kỷ niệm vui vẻ bên nhau. Hơn nữa, bạn có thể ngăn chặn hành vi không tốt và sự rên rỉ — ít nhất là trong một lúc — trong khi kín đáo dạy trẻ những kỹ năng cần thiết ở trường mẫu giáo.
